SEV Connect - Yaz 2020

CONNECT YAZ 15 yapay zekâsı, kas sistemi ve protez bacak üzerine yerleştirilen birçok sensörden aldığı verileri sınıflandırıyor ve analiz ediyor. Böylece biyonik bacak, bir sonraki adımınızı hesaplıyor; yürümeye devam mı edeceksiniz, merdivenmi çıkacaksınız, merdivenmi ineceksiniz, yokuş mu çıkacaksınız, yokuş mu ineceksiniz tahmin ediyor ve bacağın doğal hareket etmesini sağlıyor. Bacağın yapay zekâyla kontrol edilmesini, bu projede ortağımız olan Chicago’nun ve dünyanın en iyi rehabilitasyon hastanelerinden olan Shirley Ryan AbilityLab’de Levi Hardgrove’un öncülük ettiği bir ekip geliştiriyor. Biyonik bacak, yazılımından tasarımına sürekli gelişimin içinde... Mesela protez bacakların sağlamlığı aynı zamanda ekipmanın teknolojiye sahip ekipmanlara erişebilmesi için bir yandan da akademik çalışmalar sürdürülüyor. Michigan Üniversitesi, bünyesinde geliştirilen biyonik bacak açık kaynak bilgi erişimiyle, dünyadaki tüm eğitimkurumlarına bilgi erişimi sağlıyor ve teknolojinin geliştirilmesi için iş birliği yapılıyor. Robot teknolojileri konusunda dünyanın en eski ve köklü eğitimkurumlarından CarnegieMellon Üniversitesi de biyonik bacağın yazılımının geliştirilmesi için çalışmalara başlıyor. Üniversitede okurken bu konuda dünyada liderlik eden ekiple olmak ve insanlığa yararlı işler için çalışmak büyük bir hazdı. Yapay uzuvlaramerakınız ne zaman başladı? Yapay uzuvlara olanmerakım çocukluğumda başladı. Babaannem dizlerinden zorluk çekiyor, yürüyemiyordu. En büyük hayalimprotez bacak gibi giyilebilir robot teknolojileri üzerine çalışmak; yaşlıların ve engellilerin yürüme sorununu ortadan kaldırmaktı. Makinelere ve robotlara kendimi bildimbileli ilgim var. Üniversitelere başvurularımda da hayalimin ABD’de robot ve protez bacak üzerine çalışmak olduğunu yazmıştım. Dünyanın ilk açık kaynaklı biyonik bacak projesine (open-source leg) üniversitenin üçüncü yılı dâhil oldum. Bu projeden önce dünyada biyonik bacak araştırması yapan üniversiteler, farklı biyonik bacakmodelleri üzerinde çalışıyorlardı. Herkes farklı bir biyonik bacak üzerinde çalışırken, bu biyonik bacakların nasıl hareket edeceğini belirten yazılımları karşılaştırmak imkânsızdı. Bu projenin ana amacı da araştırmacıların kullanabileceği tek bir biyonik bacakmodeli üretmek ve bunu bir web sitesi yoluyla yaymaktı. Bu sayede araştırmacılar tek bir model üzerinden yazılımlarını karşılaştırabilecekler ve biyonik bacağa ihtiyacı olan hastaların sorunlarını birbirleriyle iş birliği yaparak çözebilecekler. Robot teknolojileri alanında çalışan üniversiteler arasında biyonik bacak konusunda bir iş birliğinin başlamasına liderlik etmiş olmak ve bu projeyi bizzat dünyanın robotik konusunda lider olan CarnegieMellon Üniversitesine sunmak inanılmaz bir ayrıcalıktı. Bu sayede dünyanınmühendislik alanında en iyi olan üniversitelerindenMichigan Üniversitesi ve CarnegieMellon arasında bir iş birliği başlatmış oldum. Biyonik bacağın işleyişi nasıl oluyor? Biyonik bacağın işleyişi, yazılımve donanım olarak iki eksende ilerliyor. Biyonik bacağın da ağır olmasına; kullanım sırasında vücudun bu yapay parçayı taşımasında çeşitli zorluklara sebep olur. Neticede kimse ömrü boyunca çok ağır bir parçayı beraberinde taşımak istemez. Malzeme hafiflerken, dayanıklılığının artması arzu edilen bir sonuçtur. Ben de bu konuda katkı sağlayan bir çalışma yaptım. Biyonik bacakta kullanılan alüminyumbir parça, yük ve stres kapasitesi yeterli olmadığı için deforme oluyordu. Bu parçayı daha güçlendirmek için paslanmaz çelikle yeniden tasarladım. Bu sefer parça daha fazla yük ve stres taşıyabiliyordu; fakat ağırlaşmıştı, tasarımın daha da geliştirilmesi parçanın dayanıklı ve olabilecek en hafif hale getirilmesi gerekiyordu. Bunun için kullanıcılardan aldığımız verileri, “University of Texas in Austin’e, Michigan Üniversitesinde geliştirdiğimiz yapay zekânın hareket ettirdiği biyonik bacağı sundum. Bu sayede bu iki üniversite arasında bir iş birliği başlatmış oldum.” "Bu tasarımım bugün Michigan ve Carnegie Mellon Üniversitelerinin biyonik bacakla ilgili araştırma ve geliştirme yapan laboratuvarlarında kullanılıyor."