SEV Connect - Sonbahar 2018

112 CONNECT SONBAHAR “Mutlu bir gün! Okulu açtık... Ve okulu Türk halkının dostluğu ve işbirliği ile açtık.” İşte bu sözler, 1916 yılında kapanmak zorunda kalan Talas Amerikan Okulu’nun, 1928 yılında tekrar eğitime açılmasında büyük emeği geçen Paul Emanuel Nilson’a ait. Birinci Dünya Savaşı ve ardından gelen Kurtuluş Savaşı’yla birlikte Amerikan Okulları ciddi sorunlarla karşı karşıya kaldılar. Bunlardan en önemlisi, yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin laik bir eğitim sistemine geçmesi ve devamında Harf Devrimi gibi eğitim sisteminde köklü değişikliklerin yaşanması oldu. Bu sürede Talas Amerikan Okulu’nun hem kız hem de erkek bölümleri yıllarca eğitime ara vermek zorunda kaldı. Ancak Amerikan Bord çalışanları, yükselen yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin çağdaşlaşma çabalarına katkı sağlayabileceklerine inanıyorlardı. Okulların, modern Türkiye’nin kuruluşuna destek vermesi amacıyla yeniden eğitime açılmasında önemli rol oynayan kişilerden biri Paul E. Nilson oldu. Nilson, hem Tarsus Amerikan Koleji hem de Talas Amerikan Okulu’nun yeniden açılmasını sağlamış bir yöneticiydi. Paul E. Nilson, 10 Mayıs 1890’da ABD’de Rockford, Illinois’de doğdu. 1911 yılında Beloit Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra aynı yıl Eylül ayında, daha sonra müdürlüğünü de yapacağı St. Paul Koleji’nde (Tarsus Amerikan Koleji) öğretmen olarak göreve başladı. 1915 yılına kadar çalıştıktan sonra savaşın da etkisiyle ABD’ye geri döndü. 5 Haziran 1918 yılında Wheaton, Illinois’te, Harriet J. Fischer ile evlendi. Fischer da 1913-1917 yılları arasında Adana’da öğretmenlik yapmıştı. Nilson ve eşi, 1919 yılı yazında birlikte Tarsus’a döndüler. Mr. Nilson, I. Dünya Savaşı ve ardından başlayan Kurtuluş Savaşı nedeniyle kapanmış durumdaki okulun açılması ve farklı bir ortamda eğitime devam edebilmesi için çok zorlu bir işi sırtladı. St. Paul, Tarsus Amerikan Koleji olarak, resmi izinle Türkiye Cumhuriyeti’nde eğitime tekrar başladı. Bu süre içinde TAC’nin müdürlüğünü de üstlenen Nilson, 1925’te ABD’ye dönerek Chicago Üniversitesi’nde yüksek lisans eğitimini tamamladı. Ekim 1926’da tekrar Türkiye’ye, ama bu sefer 11 yıldır kapalı bulunan Talas Amerikan Okulu’nu tekrar açmak üzere Talas’a geldi. Nilson’ın Tarsus’taki başarıları, kendisini Talas’taki benzer görev için fevkalade donanımlı kılmıştı. 1926 yılının sonbaharında göreve başlamasının ardından, yetkili makamlara hem kız hem de erkek okullarını yeniden açmak üzere dilekçe verdi. Erkek okulunun programı, İz Bırakanlar Vefatının 50. yılında Paul E. Nilson: Talas’ı yeniden yaratan adam! TALAS AİLESİ Nilson, eşi Harriet J. Fischer ile 5 Haziran 1918’de ABD’de evlendi. İlk dört çocukları daha ilk yıllarında vefat etti. Ama Talas onlar için uğurlu kent oldu. Sonra dört çocukları oldu: May Emily, 16 Mayıs 1925; Paul Herman, 28 Ocak 1927; Sylvia Elaine, 28 Eylül 1928; Dorothy Grace, 10 Haziran 1930 tarihlerinde doğdular ve Türkiye’de büyüdüler. Hepsi Türkiye’ye hizmet ettiler. Hatta ikisi Paul H. ve Sylvia Nilson Meyer, hayatlarına uzun süre Türkiye’de devam ettiler… • Paul Emanuel Nilson (1890-1968)